نان، عنصر اصلی رژیم غذایی اکثر مردم بوده و هست و همین برای تبدیل شدنش به یکی از تاثیرگذارترین مادههای غذایی در جهان کافی است. افشار ناشی از کمبود یا افزایش قیمت نان در تاریخ، بارها شورشهایی را رقم زده است. در بخش عمدهای از این شورشها که به «شورش نان» یا «بلوای نان» معروف است، زنان جزو اصلی معترضان بودهاند. همانطور که در اکثر شورشهای نان و آرد مشاهده شده است، این بلواها معمولا خشونتآمیز نبودند و شامل غارت هم نمیشدند؛ بلکه یک اقدام جمعی بودند که برای وادار کردن نانوایان یا محتکران به فروش نان طراحی شده بودند؛ یا با هدف مجبور کردن دولتها به بهبود شرایط اقتصادی و دسترسی عادلانه و بهتر به نان و آرد انجام میشدند. در طول تاریخ کمبود غذا و نان نه تنها منجر به اعتراض میشد، بلکه گاهی سرآغازی برای جنگ و درگیری در سطوح جهانی بود و مسیر تاریخ را هم تغییر میداد. بنابراین تصادفی نیست که برخی از محبوبترین جنبشهای سیاسی یا به دلیل کمبود غذا، یا به دلیل افزایش قیمت مواد غذایی به وجود آمده باشند. هنری کسینجر (Henry Alfred Kissinger)، استراتژیست مشهور آمریکایی در بررسیهای خود متوجه شد که نان، چقدر در صلح مهم است. او معتقد بود که کنترل عرضه نفت، میتواند به کنترل کشورها کمک کند و در این میان، دانهها و غلات میتوانند پایههای قدرتمندترین امپراتوریها را هم متزلزل کنند. برای درک این موضوع، هیچ مثالی گویاتر از شورش نان فرانسویها نیست. آنها در این اعتراض توانستند به صورتی موفق بیتفاوتی جنایتکارانه پادشاهشان را نسبت به تودهها به نتیجه برسانند. این بلوا جرقه انقلاب فرانسه را با شورشهایی به ظاهر مثبت آغاز کرد. نکته جالب در مورد این بلوا این بود که در نهایت زنان معترض با سلاح, ...ادامه مطلب
خشونتها و آشوبهایی که سال ۲۰۰۸ به خاطر افزایش قیمت مواد غذایی در خاورمیانه رخ داد، همه جهان را شوکه کرد. نکته جالب این است که بعد از این اعتراضات، رویدادهای دیگری از این دست در جاهای دیگر دنیا هم رخ دادند و میتوان گفت که جرقه اصلی این آتش با اعتراضهایی که با نام «بهار عربی» مشهور شدند، زده شد. این رویداد در سراسر دنیا خبرساز شد و بار دیگر بر رابطه تنگاتنگ و نزدیک بین ناامنی غذایی و شورش غذا و درگیری تاکید کرد؛ رابطهای که تا قبل از آن بیشتر با فجایع انسانی مرتبط با مواد غذایی و قحطی مرتبط بود و به طور مکرر در جریان جنگهای داخلی و بین دولتی اتفاق میافتاد. در نتیجه این اتفاقات، مشخص شد که شوک قیمت مواد غذایی میتواند عامل و منشا و یا حتی ادامهدهنده درگیریها و به طور کلی بیثباتی سیاسی شود. اما نکته مهم این است که قیمت مواد غذایی تنها عامل این اعتراضات غذایی نیست و فشارهای ساختاری بیشتر مرتبط با ناامنی غذایی مانند رقابت برای منابع طبیعی است که باعث بی ثباتی و ناآرامی سیاسی میشود. همانطور که در مورد سایر پدیدههای اجتماعی هم وجود دارد، در مورد تعریف «شورش غذایی» اتفاق نظر عملیاتی یا تحلیلی وجود ندارد. با این حال، در مقایسه با درگیریهای داخلی، جنگهای بیندولتی، تروریسم و نسلکشی، شورش یا اعتراضات مرتبط با مواد غذایی مفهومی پیچیدهتر دارد؛ و تا حدی به همین دلیل، تلاشهای کمی هم برای ارائه تعریفی خاص از شورش غذایی انجام شده است. مطالعات اخیر هم عمدتا بر تجزیه و تحلیل قیمت مواد غذایی یا ناامنی غذایی با جنگهای داخلی تمرکز کردهاند. اما شورش غذایی چیست؟ چه عواملی باعث این اعتراضات و شورشها و بخصوص شورش یا بلوای نان میشود؟ رابطه جنگ و نبرد غذا چیست؟ شورش , ...ادامه مطلب