آشنایی با ورزش واترپلو و فواید بی نظیر آن

اگر به دنبال ورزشی هستید که ترکیبی از کار گروهی و استراتژی راگبی و هاکی و همچنین فواید تقویت کننده شنا باشد، آشنایی با ورزش واترپلو می توانید برای شما مفید واقع شود؛ بنابراین به دنیای واترپلو خوش آمدید!

واترپلو یک ورزش تیمی رقابتی است که در آب بین دو تیم هفت نفره بازی می شود. هر تیم از شش بازیکن و یک دروازه بان تشکیل شده است و در محوطه‌ای درون استخر به ابعاد ۳۰در ۲۰ متر بازی می‌ کنند. بازیکنان باید با شنا کردن حرکت کنند. این بازی در ۴ زمان ۸ دقیقه‌ای «برای بانوان ۶ دقیقه ای» برگزار می‌ شود. برنده تیمی است که در این ۴ زمان توپ‌های بیشتری را وارد دروازه ی حریف کند.

تاریخچه ورزش واترپلو

واترپلو در دهه ۱۸۷۰ در بریتانیا اختراع شد و نخستین قواعد آن در اسکاتلند و انگلیس ایجاد شد، اولین بازی بین‌المللی بین تیم‌های ملی این دو کشور در سال ۱۸۹۰ در لندن برگزار و با پیروزی اسکاتلند به پایان رسید. ترجمه تحت‌اللفظی واترپلو به معنای«چوگان آبی » است. این رشته نخستین ورزش گروهی بود که در سال ۱۹۰۰ وارد المپیک شد که با قهرمانی بریتانیا همراه بود. حاکمیت انگلیسیها بر این رشته بعدها از میان رفت و کشورهایی چون مجارستان، اسکاتلند و کشورها اروپای شرقی به قدرت‌های اول این رشته بدل شدند. ورود واترپلوی زنان به بازی‌های المپیک در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی صورت گرفت. اداره این ورزش در سطح بین‌المللی بر عهده فدراسیون بین‌المللی شنا با نام اختصاری «فینا» است. طول استخر واترپلو در مسابقات بین‌المللی ۳۰ و عرض آن ۲۰ متر است. دروازه‌ها ۳ متر عرض دارند و ۹۰ سانتی‌ متر از سطح آب ارتفاع دارند. وزن توپ هم ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم است. در مسابقات زنان از استخر کوچکتری به طول ۲۵ و عرض ۱۷ متر استفاده می‌شود.

فواید ورزش واترپلو برای سلامتی

• افزايش قدرت بدنی به ویژه در ناحيه عضلات ران، بازوها و مچ دست
• افزايش انعطاف پذيری
• کاهش وزن
• افزايش سرعت عكس العمل در جواب به محرك ها
• افزايش قدرت تمركز، هماهنگی و طراحی نقشه
• افزایش سرعت، قدرت، اراده و استقامت
• هوشیاری و آگاهی و تمرکز حواس و چابکی و مقاومت و تسلط بر اعصاب
• فشار کم بر روی مفاصل
• به دلیل اینکه بازی گروهی است برای توسعه مهارت های اجتماعی مفید است

مهارتهای مهم در ورزش واترپلو

• نوع شنا، به طوری كه بتوانند در آب بمانند و خسته نشوند و سر از آب بيرون باشد تا به بازی تسلط داشته باشند.
• مهارت در كنترل توپ با يك و هردو دست
• نگه داشتن خود در آب با مهارت پا دوچرخه ای
• داشتن تمركز و سرعت عمل بالا

هدف بازی واترپلو

هدف واترپلو کار تیمی با هدف قرار دادن توپ در تور تیم حریف است که به گلزنی معروف است. مانند بسیاری از ورزش های گروهی، هدف بازی، زدن گل های بیشتر نسبت به تیم مقابل است که در نتیجه به برنده شدن منجر می شود. دیدن بازی هایی با امتیاز بالا غیرعادی نیست و هر تیم بیش از ۲۰ گل به ثمر رسانده است.

بازیکنان و تجهیزات

هر تیم متشکل از هفت بازیکن در استخر در هر زمان است که از شش بازیکن بیرون زمین و یک دروازه بان تشکیل شده است. برخلاف سایر بازی‌های تیمی مانند فوتبال یا هاکی که در آن بازیکنان موقعیت‌های بسیار خاصی برای حفظ کردن دارند، واترپلویست‌ها طبق نیاز بازی از موقعیتی به موقعیت دیگر حرکت می‌کنند. موقعیت ها یا تهاجمی یا دفاعی هستند، با موقعیت های تهاجمی شامل یک مهاجم مرکزی، دو بال که در کناره های استخر بازی می کنند و یک نقطه که در اطراف خط ۵ متر قرار دارد. از نظر موقعیت‌های دفاعی، تنها چیزی که در سنگ قرار می گیرد “سوراخ D” است که وظیفه آن ربودن توپ و دفاع از دروازه بان و دروازه است. بازیکنان بدون نقش تعیین شده به عنوان بازیکنان مفید شناخته می شوند و شبیه خط هافبک فوتبال هستند و در حمله و دفاع به کمک می آیند.

برای بازی واترپلو تجهیزات زیادی لازم نیست. یک تور و یک توپ لازم است و بازیکنان بسته به جنسیت از مایو ساده و همچنین در صورت لزوم کلاه و عینک شنا استفاده می‌کنند.

نحوه امتیاز دهی در ورزش واترپلو

در واترپلو زمانی گل به ثمر می رسد که توپ به طور کامل از تیرک دروازه ها و از زیر تیر افقی عبور کند. یک تیم ممکن است فقط تا ۳۰ ثانیه توپ را بدون شوت برای گل در اختیار داشته باشد، اما اگر شوت زده شود و توپ ریباند شود، ساعت ضربه مجددا تنظیم می شود و ۳۰ ثانیه دوباره شروع می شود.

قوانین واترپلو

اندازه زمین ( بیـن المللی): طول ۳۰ متر و عرض ۲۰ متر و عمق آب ۲ متر ( ۴ پا ) و نباید از ۱.۸۰ متر کمتر باشد در مسابقات داخلی سعی بر این است که شرایط فوق رعایت شود و برای بانـوان ۱۷×۲۵ متر می باشد.

اندازه دروازه : طول آن ۳ متر و ارتفاع ۹۰ سانتی متر و عمق ۳۰ سانتی متر و جنس آن از چوب یا فلـز و یا پلاستیک و رنگ آن سفید می باشد.

توپ واترپلو: ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم و رنگ زرد می باشد. این نوع توپ از سه قسمت اصلی، بلیدر، نخ پیچ و رویه توپ تشکیل شده است و در دو سایز ویژه مردان و زنان تولید می شود.

محیط توپ واترپلو : بین ۶۷ تا ۷۱ سانتی متر و جنس رویه آن از چرم یا پلاستیک باشد.

شروع بازی :توسط حلقه ای توپ در وسط آب قرار می گیرد و یا توسط داور انداخته می شود.

تعداد تعویض :آزاد

• فضای بازی ۳۰ متر در ۲۰ متر با حداقل عمق ۲ متر است.
• تیم ها در مجموع از ۱۳ بازیکن تشکیل شده اند که ۷ بازیکن در هر زمان در حال بازی هستند، ۶ بازیکن زمینی و ۱ دروازه بان.
• بازیکنان فقط مجاز به استفاده از یک دست برای نگه داشتن توپ جدا از دروازه بان هستند که می توانند از دو دست خود در فاصله ۵ متری از دروازه خود استفاده کنند.
• مدت زمان بازی برای آقایان در چهار ست هشت دقیقه‌ای و برای خانم‌ها چهار ست چهار تا شش دقیقه‌ای است.
• بازیکنان با شنا کردن توپ در مقابل خود یا با پاس دادن به هم تیمی ها، توپ را به سمت بالا پیش می برند.
• بازیکنان مجاز به دست زدن به کف استخر نیستند و بازیکنان تمام مدت مسابقه را زیر آب می گذارند یا شنا می کنند.
• تیم ها فقط می توانند توپ را تا ۳۰ ثانیه بدون شوت به سمت دروازه حفظ کنند.
• یک گل برابر با یک امتیاز است و زمانی به ثمر می رسد که توپ به طور کامل بین تیرک دروازه ها و زیر تیر افقی پرتاب شود.
• خطاها از خطاهای معمولی و خطاهای بزرگ تشکیل شده است. بازیکنان فقط مجاز به سه خطای بزرگ هستند و از بازی حذف می شوند.
• اگر در پایان بازی امتیاز مساوی باقی بماند، یک تیراندازی برای تعیین برنده رخ می دهد.

خطاهای واترپلو

• زدن توپ با مشت بسته تکیه کردن و یا گرفتن چوب های دروازه
• شنا کردن روی شانه ها و پشت حریف فرو بردن توپ زیر آب در زمان حمله طرف مقابل
• گرفتن توپ در یک لحظه با هر دو دست پاشیدن آب به صورت حریف
• مانع بازی حریف شدن
• انداختن تنه روی حریف و فشار آوردن  
• اتلاف وقت
• اگر یک بازیکن ۳ بار اخراج شود دیسکالیفه با جایگزین
• اگر بازیکن مرتکب خشونت شود. اکسکلود بدون جایگزین خواهد بود.
• اخراج بازیکن ۲۰ ثانیه و پشت خط دروازه خودی قرار می گیرد.
• زمان بازی ۴ دوره ۸ دقیقه ای مفید و فعال برای آقایان و خانم ها در چهار ست ۴ تا ۶ دقیقه ای.

آسیب های ورزش واترپلو

بازیکنان باید از آمادگی هوازی بسیار بالایی برخوردار باشند، آنها باید شناگران قوی باشند، قادر به انجام فعالیت‌های کوتاه سریع و قادر به تکرار این فعالیت‌های با شدت بالا با حداقل استراحت باشند. بازیکنان نیز عموماً قد بلندی دارند و دستشان بلند است. در این ورزش باید کنترل شانه ها، پشت، باسن و زانوهای خود را به طور همزمان داشته باشید.  

ضربه مغزی و آسیب های صورت آسیب های حاد معمولی در بین بازیکنان واترپلو است. اینها زمانی رخ می دهند که سر با بازو یا توپ برخورد می کند. هنگامی که بازیکنان دفاعی سعی می کنند جلوی حمله را بگیرند، شانه نیز ممکن است آسیب ببیند. کوفتگی عضلانی ناشی از ضربات یا کشیده شدن عضلات نیز رخ می دهد. زانو درد نیز غیر معمول نیست. به دلیل ماهیت این ورزش، بسیاری از بازیکنان نیز مستعد آسیب ناشی از استفاده بیش از حد هستند که می تواند باعث مشکلات طولانی مدت در زانوها، شانه ها و کمر شود.

آسیب های رایج

• ضربه مغزی
• آسیب های صورت (دندان، چشم، پوست)
• پارگی لابروم (ضایعه SLAP)        
• آسیب روتاتور کاف
• سندرم درد پاتلوفمورال
• کمر درد
• کشیدگی تاندون های شانه

پیشگیری از آسیب در ورزش واترپلو

• منظم ورزش کنید تا بدن شما برای این ورزش قدرت و انعطاف پذیری کافی را به دست آورد.
• علاوه بر تمرینات واترپلو، از سایر تمرین ها بدن سازی به منظور ارتقای سطح قدرت و انعطاف پذیری بدن استفاده کنید.
• حتما در حین و پس از ورزش آب زیاد بنوشید.
• پیش از ورزش بدن خود را گرم کنید.
• پس از خروج از آب، تمرینات کشش را فراموش نکنید.
• از وسایل ایمنی و عینک شنا استفاده کنید.
• چنانچه حس کردید آسیب دیده اید، بلافاصله ورزش را متوقف کنید و در صورت لزوم از کمپرس یخ و بالا نگه داشتن اندام آسیب دیده استفاده کرده و به پزشک مراجعه کنید و تا سلامت کامل ورزش نکنید.
• تمرینات قدرتی انجام دهید.

سوالات متداول

منابع: swimming , fittoplay