چگونگی انجام جراحی لثه【سال۱۴۰۲】⭐

از قدیم الایام این ضرب المثل شنیده می شود که پیشگیری بهتر از درمان است. پس بهتر است با رعایت بهداشت و سلامت دهان و دندان دیگر درگیر درمان آن ها نشویم. با وجود این موضوع خیلی از افراد درگیر درد، عفونت و … در ناحیه دهان و دندان خود می شوند. امروزه که علم و فناوری پیشرفت بسیار زیادی در همه زمینه ها داشته، پس هر دردی درمان خاص خودش را دارد که توسط پزشک های ماهر ارائه می شود. در بعضی مواقع مانند وجود کیست عفونی در لثه، کشیدن دندان عقل، دندان پزشکان مجبور به جراحی لثه می شوند. جراحی لثه با روش های مختلفی انجام می شود که ما در این مقاله قصد داریم شما را با چگونگی انجام جراحی لثه، مزایا و معایب آن و…. آشنا کنیم. پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

لثه چیست؟

به محلی که برای کنار هم قرار گرفتن دندان ها با مقاومت بسیار بالا و لبه های کاملا تیز وجود دارد لثه می گویند. لثه از یک سمت به دندان و سمت دیگر به مخاط دهان منجر می شود. اگر لثه صورتی بدون وجود هرگونه ناهمواری در لثه دارید لثه های شما سالم است. مراقبت و محافظت از دهان و دندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. به همین جهت با سه بار مسواک زدن در روز و استفاده از دهان شویه و نخ دندان می توانید در سلامت دهان و دندان خود نقش بزرگی را ایفا کرده باشید. در صورت وقوع هر گونه بیماری و یا دلیل هایی که نشان دهنده وجود التهاب در دهان شماست باید به دندان پزشک مراجعه کنید، در غیر این صورت عفونت به عصب و مغز دندان می رسد و روند درمان خیلی سخت و درد آور می شود.

التهاب لثه به چه معناست؟

به جمع شدن باکتری ها و یا رعایت نکردن بهداشت های فردی برای دهان و دندان و موارد دیگری که در ادامه به آن می پردازیم را به نام التهاب و یا بیماری لثه می گویند. اگر در درمان آن کوتاهی کنید و زود به دندان پزشک مراجعه نکنید عواقب خیلی بدی را برای خود به وجود می آورید به گونه ای که عفونت ایجاد شده به طرز وحشتناکی در دهان پخش شده و باعث آسیب رسیدن به دیگر دندان ها می شود. در بعضی مواقع حتی جرم ایجاد شده بر روی دندان ها نیز به مرور زمان سبب عفونت و یا التهاب لثه می شود، در این مواقع دندان پزشک مجبور به جراحی لثه می شود. نا گفته نماند تشخیص اینکه لثه نیاز به جراحی دارد یا نه را فقط پزشک متخصص تشخیص می دهد. بطور کلی در جامعه پزشکی هر گونه جراحی که در مطب به صورت سرپایی و با بی حسی موضعی روی لثه ها انجام می شود را جراحی لثه می گوید. 

دلایل ایجاد بیماری های لثه

می دانیم که بیماری های لثه ای خود به خود به وجود نمی آیند و عوامل متعددی سبب جمع شدن باکتری ها و ایجاد التهاب در لثه می شوند. برخی از این عوامل را بشناسیم:

• ژنتیک و ارث: خیلی از افراد بصورت ارثی و ژنتیکی و یا مشکلات مادر زادی، از همان بدو تولد و نوزادی هم به مشکلات لثه و دندان دچار می شوند و لثه ای نرم و ضعیف دارند. برای این افراد جراحی لثه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در نتیجه این دسته از افراد با کمک روش های درمانی می توانند لثه ای سالم داشته باشند. 
• تاثیر بیماری های دیگر: بعضی وقت ها افرادی که دچار بیماری هایی از قبیل ایدز، سرطان و دیابت و… می باشند در معرض خرابی دندان و التهاب لثه قرار می گیرند. چون مراحل درمان این بیماری ها مانند شیمی درمانی به دندان ها آسیب خیلی بدی وارد کرده و کل بدن دچار اختلال می شود، در چنین مواردی نیز برای بهبود روند درمان، به جراحی لثه می پردازند.
• دخانیات: افرادی که دخانیات مانند سیگار و قلیان و … خیلی مصرف می کنند به مرور زمان پوسیدگی دندان رخ می دهد، در صورت رسیدگی نکردن به این پوسیدگی ها کم کم لثه دچار التهاب و عفونت می شود.پس نتیجه می گیریم برای داشتن سلامت دهان و دندان از مصرف دخانیات پرهیز کنید.
• مصرف دارو: مصرف یکسری دارو ها که در درمان بعضی از بیماری ها تجویز می شود موجب بروز آسیب به دهان دندان می شود. مثلا بعضی از داروها سبب کم شدن ترشح بزاق دهان می شوند و چون بزاق دهان خودش نوعی نگهبان دندان است کم شدن آن سبب آسیب به دهان و دندان می شود. عوارض مصرف قرص ضد بارداری، داروهای ضد صرع و مواردی از این قبیل می تواند التهاب بافت لثه ای باشد.
• عدم زدن مسواک به طرز صحیح: یک فضای آزاد بین لبه لثه و دندان ها است که اکثر مواد غذایی زمان جویدن در آن بخش تجمع پیدا می کنند. مهم بودن مسواک زدن و استفاده از نخ دندان در این جا تعیین می شود که در صورت مسواک نزدن این مواد با اسید دهان ترکیب شده و موجب التهاب یا عفونت می گردد. استفاده از نخ دندان سبب می شود تا دندان ها از تمام مواد و ذرات باقی مانده در دهان پاک شوند و جرم کمتری دندان ها را فرا بگیرد. اگر عفونت ایجاد شده با جرم گیری به طور کامل از بین نرود، حتما جراحی لثه انجام می شود.
• بی دقتی در انجام کارهای پزشکی: پیدا کردن یک دکتر متخصص و متبحر برای ارائه خدمات درمانی بسیار مهم و پر اهمیت می باشد. اگر دندان پزشک در انجام کارهای پزشکی شامل پر کردن و کشیدن دندان، ایمپلنت، لمینت و کامپوزیت و… بی دقتی کند، ممکن است فرد به بیماری های لثه ای دچار شود. در نتیجه با احترام به همه دندان پزشکان و کادر درمان، دقت و تیزبینی از فاکتورهای اصلی و مهم برای مراجعه به بهترین دندانپزشک در تهران مزبور است.

هدف از عمل جراحی لثه چیست؟

عمل جراحی لثه برای درمان برخی از بیماری های مرتبط با لثه انجام می شود و هدف آن درمان بیماری های مربوط به لثه و برطرف کردن آسیب ها، خسارات، پیش آمد هایی می باشد که در زیر به آن پرداخته ایم:

• ترمیم استخوان فک و بافت های آسیب دیده مرتبط با لثه
• جلوگیری از افتادن دندان
• کاهش شکاف لثه بین دندان ها
• تغییر شکل استخوان فک برای کاهش خطر رشد باکتری ها در شکاف استخوان
• از بین بردن باکتری ها و عفونت
• درمان بیماری هایی مثل، گینوییت و پریودنتیت که نیازمند عمل جراحی لثه هستند.

انواع جراحی لثه کدامند؟

بسته به نوع و شدت بیماری و سلامت عمومی بیمار، دندان پزشک یکی از روش های جراحی را برای افراد در نظر می گیرد. قبل از جراحی دندان پزشک اطراف دندان و لثه را با دقت تمیز می کند، وی تمام پلاک ها، تارتار و باکتری های دندانی را از بین می برد، زیرا اگر این کار را انجام ندهد سبب عفونت و التهاب بافت لثه، در هنگام جراحی می شود. در اینجا به برخی از انواع جراحی لثه اشاره می کنیم:

جراحی فلپ لثه (Flap surgery): زمانی که بین دندان و لثه فرورفتگی ایجاد شود این فرورفتگی سبب به وجود آمدن پاکت و بیشتر شدن عفونت، التهاب و آبسه در سطح لثه می شود. که در این مواقع از جراحی فلپ لثه یا جراحی کوچک کردن پاکت اطراف لثه استفاده می شود. در نتیجه جراحی فلپ لثه، برای بیمارهایی مناسب است که دارای آبسه یا پریودنتال عمیق هستند و همچنین باکتری و تارتار به این آبسه ها نفوذ کره است. جراحی فلپ لثه بهترین درمان برای این اشخاص است تا هم آبسه درمان شود و هم بستر باکتری ها بر هم ریخته و آن ها نابود شوند. این عمل جراحی لثه، شامل بلند کردن بافت لثه از دندان ها برای از بین بردن تجمع تارتار است.

عمل پیوند استخوان: ریشه دندان ها داخل استخوان فک جوش خورده است و در حقیقت اطراف این ریشه بافت استخوان فک است. در بعضی مواقع ممکن است استخوان اطراف ریشه دندان دچار آسیب شود. این آسیب ممکن است نیازمند پیوند استخوان باشد. ما در این عمل جراحی لثه، بافت استخوانی جدید، سالم و مستحکمی را به جای بافت استخوانی آسیب دیده قرار می دهیم. بافت جایگزین می تواند از خود شخص باشد و یا اینکه از یک شخص دیگر گرفته شده باشد. به طور کلی هدف از پیوند استخوان در جراحی لثه، کمک به حفظ و نگهداری دندان در مکان و موقعیت خودش است.

جراحی لثه، برای بازسازی بافت لثه: بافت استخوان و بافت لثه هر یک از آن ها دارای موقعیت آناتومیکی یکدیگر را دارند. ولی امکان دارد که بافت لثه در بخشی که باید استخوان وجود داشته باشد یا رشد کند قرار بگیرد و مانع از رشد و قرار گیری استخوان شود. ما برای رفع این مشکل نیز جراحی لثه را انجام می‌دهیم. در طی این عمل جراحی، جراح دندانپزشک یک قطعه کوچک مش مانندی را، بین استخوان و لثه فرد قرار می‌دهد. این ماده مانع از رشد لثه در فضایی که باید استخوان وجود داشته باشد می‌شود. بعد از این عمل، استخوان و بافت پیوندی مجدداً در محل خودشان رشد می کنند

جراحی لثه برای افزایش تاج دندان: در این نوع از جراحی لثه، دندانپزشک لبخند لثه ای را برطرف و به اصلاح طرح لبخند کمک می‌کند. به این صورت که آن بخش از دندان را که به دلیل رشد زیاد بافت لثه، پوشانده شده است را برطرف می‌کند. در این جراحی، با کوتاه تر شدن لثه، تاج دندان ها بلندتر می‌شود و شما لبخندی زیباتر خواهید داشت

جراحی پیوند لثه: در حالت عادی باید خط بین لثه و دندان ها نه خیلی پایین و نه خیلی بالا باشد. اما در بعضی مردم، این خط در حالت غیرعادی و غیر طبیعی خود قرار دارد. برای اینکه خط لثه را به شکل طبیعی خود برگردانیم نیازمند انجام جراحی لثه هستیم. در حالتی که خط لثه بیش از حد پایین باشد ما بافت لثه را کاهش می دهیم و در واقع نام عمل ما لیفت لثه خواهد بود. اما زمانی که خط لثه بالا باشد ما برای پایین آوردن آن مجبوریم از پیوند لثه استفاده کنیم زیرا خود بافت لثه کم است و به تنهایی نمی تواند پایین بیاید. در طی جراحی پیوند لثه، جراح به طور معمول بافتی را از یک قسمت بدن جدا می كند و مجدداً آن را به ناحیه ای كه لثه پایین است متصل یا پیوند میزند. این بافت اغلب از کام یا سقف دهان برداشته می شود که از لحاظ جنس و نوع عملکرد مشابه بافت لثه است.

سایر روش های جراحی لثه چیست؟

• جراحی لثه با لیزر : با اینکه هنوز هیچ مدرک تایید شده ای از لیزر درمانی برای درمان مشکلات لثه پشتیبانی نمی کند، ولی برای کاهش اندازه آبسه های پریودنتال و ترمیم بافت همبند آسیب دیده برخی از دندانپزشکان از آن استفاده می کنند. در واقع در این روش از امواج لیزر، برای برداشتن بافت آسیب دیده و تمیز کردن لثه از باکتری ها استفاده می کنند.
• استفاده از پروتئین های تحریک کننده بافت لثه: در این روش برای تحریک رشد استخوان و بافت لثه از ژل های حاوی پروتئین استفاده می کنند.

آماده شدن برای عمل جراحی لثه

قبل از شروع جراحی لثه، دندانپزشک با انجام معاینات کامل و پرسش و پاسخ از بیمار تشخیص می دهد که بیمار می تواند جراحی شود یا خیر. و در طی این ارزیابی و صحبت ها با بیمار، جراح موارد زیر را مورد بررسی قرار می دهد:

• گرفتن تاریخچه پزشکی
• ارزیابی و معاینه فیزیکی شامل بررسی تمام دندان ها، دهان و فک و وضعیت سلامت عمومی دهان و دندان
• داشتن یا نداشتن هرگونه عفونت، آبسه دندان یا ضایعات دیگری که می تواند بهبودی و دوره نقاهت بعد از جراحی لثه را پیچیده تر کند.

مراحل جراحی لثه چگونه است؟

برای انجام جراحی لثه مراحلی انجام می شود که به شرح زیر می باشد:

1. در مرحله اول جراح با استریل کردن تمامی وسایل مورد نیاز در جراحی احتمال عفونت کردن را کاهش می دهد.
2. بعد از استریل با توجه به روش و نوع عمل، مراحل بیهوشی یا بی حسی موضعی انجام می‌شود.
3. بعد از بی حسی با ایجاد برش یا برش های کوچک در امتداد خط لثه، دندانپزشک لثه ها را از دندان جدا می کند، این کار به دندانپزشک این کمک را می کند تا ریشه های دندان را واضح تر ببیند و بتواند هر گونه تارتار، پلاک یا عفونت را از بین ببرد و تمیز کند.
4. پس از این تمیز کردن عمیق همه چیز، جراح دندانپزشک می تواند روشهای دیگری مانند تغییر شکل لثه، بازسازی استخوان یا سایر روشهای برنامه ریزی شده را انجام دهد.
5. پس از اتمام جراحی برنامه ریزی شده، جراح دندان با استفاده از نخ بخیه های بسیار ریز لثه ها را دوخته و به  محل اصلی خود یعنی روی دندان ها وصل می کند. دندانپزشک 7 تا 10 روز بعد از عمل بخیه ها را می کشد.

آیا جراحی لثه درد دارد؟

با توجه به نوع روش جراحی، شرایط مختلفی برای افراد ممکن است اتفاق بی افتد. بطور کلی بیشتر روش های جراحی لثه تقریبا 2 ساعت زمان می برد که دندان پزشک قبل از شروع جراحی، بیمار را کاملا بیهوش می کند و یا با استفاده از بی حسی های موضعی لثه را بی حس می کند. البته امکان دارد در هنگام تزریق داروی بی حسی بیمار اندکی احساس ناراحتی داشته باشد ولی در دو حالت بیمار در حین جراحی هیچگونه دردی را احساس نمی کند.

بهبودی و دوره نقاهت عمل لثه چقدر است؟

مانند هر روش جراحی که نیاز به مراقبت های بعد از جراحی دارد، جراحی لثه نیز نیازمند مراقبت های بعد از جراحی می باشد که دندانپزشک در اختیار بیمار قرار می دهد تا بیمار به بهترین شرایط و دوره نقاهت کوتاه تری برسد. بطور کلی مدت زمان خوب شدن و دوره نقاهت از عمل لثه بستگی به نوع روش جراحی و وضعیت بیمار دارد. اما معمولا بیمار در روز های اول بعد از جراحی برای آرام شدن درد خود نیاز به دارو های مسکن پیدا می کند که دندان پزشک بعد از جراحی یک سری دارو برای کاهش درد برای بیمار تجویز کرده و کاملا او را با نحوه مصرف دارو نیز آشنا می کند یک سری توصیه هایی نیز به بیمار ارائه می دهد که به شرح زیر می باشد:

• استفاده از دهانشویه ها و ضد عفونی کننده ها برای تمیز نگه داشتن موضع عمل و جلوگیری از عفونت
• اجتناب از ورزش شدید
• خوردن غذاهای نرم در روزهای بعد از عمل
• اجتناب از استعمال سیگار

چقدر بعد از جراحی لثه، باید به پزشک مراجعه کرد؟

حدود یک یا دو هفته بعد از جراحی، بیمار با تجویز پزشک برای معاینه باید به مطب ایشان مراجعه کند، تا پزشک نتایج جراحی خود را ببیند و ارزیابی کند. همچنین وی بخیه ها را نیز در همین جلسه می کشد و وضعیت بیمار را مورد بررسی قرار می دهد. بعد از این مدت لثه ها و دندان ها التیام می یابند، و محکم تر و قوی تر از قبل می شوند. اما ممکن است که برخی از افراد نسبت به دمای گرم یا سرد و حتی استفاده از خمیر دندان حساس شوند، که جای هیچگونه نگرانی نیست و کاملا طبیعی می باشد و به مرور زمان بهتر خواهد شد. اما جهت اطمینان به جراح خود اطلاع دهید.

در صورت عدم انجام عمل لثه چه اتفاقی می افتد؟

اگر مشکلات لثه خود را درمان نکنید ممکن است در آینده به مشکلات سلامتی زیادی مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت و.. دچار شوید. همچنین مادر هایی که از مشکلات لثه رنج می برند ولی آن را درمان نمی کنند ممکن است فرزندی به دنیا بیاورند که وزن پایینی دارد یا حتی دچار زایمان زودرس شوند. بیماری لثه حتی ممکن است به یک وضعیت بهداشتی جدی تبدیل شود که روی دندان ها ، لثه ها و استخوان ها تأثیر مستقیم دارد و باعث عفونت و مرگ استخوان و بافت آن می شود. این وضعیت ممکن است نیاز به جراحی لثه به صورت گسترده ای برای ترمیم و درمان بیماری داشته باشد.

کلام آخر

در این مقاله، ما شما را با دلایل مختلف نیاز به جراحی و اینکه مراحل و انواع جراحی لثه کدام است، آشنا کردیم. امیدواریم که مطالب گفته شده برای شما مفید واقع شده باشد.از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بودید از شما سپاس گزاریم. ناگفته نماند که در صورت هرگونه انتقاد و پیشنهاد می توانید از طریق سایت تاپتنا با ما در میان بگذارید. باتشکر.